Dit is het verhaal dat we 28 oktober 2018 op de Dag van de Stilte vertelden
Goedemorgen, ik ben Elke. Ik ben Mischa. We willen jullie iets vertellen over vertragen en verstillen in ons leven. Over hoe dat onze kijk op de samenleving heeft veranderd en welke rol we daarin willen spelen.
(Mischa)
We zijn samen een r-evolutie gestart, r-evolutie.be. Met verhalen, een nieuwsbrief, activiteiten en we werken aan een boek. Elke gaat daar nu een stuk uit voorlezen. Een evrhaal dat de basis vormt voor vertraging en verstilling in ons leven.
(Elke)
De Big Bang … daar is het allemaal mee begonnen. Bij mij ook. Zondagochtend. Met mijn kamerjas nog aan, in de keuken. Een taart in de oven, een tweede taart in de maak. Ons zoontje is net 3 geworden en we geven een feest voor vrienden en familie. Ik heb nog 2 uren om alles klaar te krijgen: tafel dekken, laatste spullen opruimen, zorgen dat het toilet zeker proper is, kaarsjes klaarleggen. En de kinderen … die staan helemaal blij en opgewonden naast me te springen “Mag ik aflikken?! Mag ik? Ikke!”
BANG.
Stilte
Ik snap het niet. Ik had toch alles onder controle? Ik kon toch alles aan? Ik bedoel: ik werk fulltime, ja. Elke dag ‘s ochtends om zeven uur in de auto, zorgen dat ik voor de files in Antwerpen ben. Vol enthousiasme training geven. ‘s Avonds in de spits terug naar huis. Voor half zes zorgen dat ik bij de crèche ben om ons zoontje op te halen. Mischa gaat de dochter van school halen. Meehelpen met wassen, koken, strijken, … Tijdens het weekend dansles voorbereiden. Op maandagavond in hartje Brussel fris en fruitig in het midden van de kring dansen uitleggen. ‘s Nachts 1 of 2 keer opstaan voor de kleinste.
Maar verder … verder verloopt alles op wieltjes. Niets aan de hand! En dan ineens …
Stilte
Genoeg. Het is genoeg.
Mischa neemt me in bescherming, vindt dat ik thuis moet blijven en gaat met mij naar de dokter. Zelf zou ik dat nooit gedaan hebben. Ah nee, natuurlijk niet! Ik, Mega Mindy. Ik kan toch alles aan?! “Volgende week sta ik er weer.”, zeg ik vastberaden. Ja, ja, dat had ik gedacht … een week wordt een maand. Een maand wordt twee maanden. En dan nog een maand erbij.
(Mischa)
Doordat we bijna letterlijk tegen de muur zijn gelopen, zijn we tot stilstand gekomen. Zo kwam vertraging en verstilling in ons leven. En dat blijkt niet alleen bij ons zo te zijn:
In 10 jaar tijd is het aantal langdurig zieken met bijna 70% toegenomen.
280.000 mensen kampen met burn-out.
1,2 miljoen Belgen slikken antidepressiva.
En in 2016 deden ruim 10.000 mensen in Vlaanderen een zelfmoordpoging. Dat zijn er gemiddeld 28 per dag, waarvan 3 pogingen daadwerkelijk slagen.
Die cijfers zijn allemaal persoonlijke crises. Maar dat zijn er zoveel dat ze laten zien dat het systeem in crisis is. We hebben een economische crisis, een klimaatcrisis, een politieke crisis, een vluchtelingencrisis, een journalistieke crisis, een huwelijkscrisis (wij niet) ...
Maar bovenal spiegelen al die crisissen een existentiële, spirituele, crisis: we weten nog steeds niet wat de werkelijke zin van het leven is. Niet wie we zijn, waar we vandaan komen en waar we naartoe gaan.
Vandaag zien we crisis als een ‘gevaarlijke toestand van onevenwicht’, terwijl een ‘crisis’ in de oorspronkelijke Griekse betekenis een 'moment van de waarheid’ is.
Een crisis is een beslissend keerpunt. Voor ons als gezin was die burn-out van Elke ook een beslissend keerpunt.
Die cijfers spiegelen ons iets: dit willen we niet meer en toch doen we door.
Waar Elke vooral persoonlijk ging uitzoeken hoe het anders kon, ging ik op macroniveau kijken naar wat er moet veranderen. Zo heb ik in dit proces twee voor mij belangrijke boeken gelezen: De aquarius samenzwering van Marilyn Ferguson en Verandering van tijdperk van Jan Rotmans.
In zijn boek spreekt Jan Rotmans, die professor transitiekunde is , over seismografen van de tijd: filosofen en kunstenaars die de tijd duiden en een beeld van de toekomst geven. Die seismografen ben ik gaan zoeken.
Maar uiteindelijk zo zei Jan Rotmans in het laatste interview dat ik met hem deed, dat het in jezelf zit. Micro en macro = the same shit, reageerde iemand onder dat interview.
(Elke)
Dit willen we niet meer. En toch doen we door.
Wel, wij hebben gevoeld wat het ‘doordoen’ kost (op vlak van gezondheid, sociale contacten, er zijn voor de kinderen) en hebben besloten dat dat het niet waard is.
Wij hebben de bewuste keuze gemaakt om te doen wat we willen en niet meer te willen wat we doen. Door te kiezen om niet meer in loondienst te werken, zitten we niet meer in de ratrace van 9 to 5. Door eigenaarschap te nemen over ons eigen leven, laten we ons niet meer verleiden om ‘drukte’ als statussymbool te zien.
Joanna Macy, een ecofilosofe verwoordt het heel mooi: “Wanneer ons leven wordt overheerst door dringende eisen, hebben we de tijd niet die nodig is om onze richting te vinden of om te bepalen wat echt van belang is. We kunnen onze dagen doorbrengen met druk bezig zijn, zonder dat ons hart ligt in dat wat we doen. Dit soort drukdoenerij houdt ons nog meer af van wat het meest belangrijk voor ons is.”
Aan die drukdoenerij willen we niet meer meedoen. En zo kiezen we ook bewust voor Kairostijd in plaats van Chronostijd. Kairostijd is de tijd van het juiste moment. Kairos was in de Griekse mythologie de jongste en meest rebelse kleinzoon van Chronos. Kairos wist voor verandering, inzicht en ommekeer te zorgen. Terwijl opa Chronos de praktische tijd meet.
(Mischa)
Wij gebruiken Chronostijd (onze wekker) om Kairostijd te creëren: onze dag start om 5:45 met koffie buiten, in alle stilte. Buiten, omdat we ons willen verbinden met de natuur. Daarna tien minuten meditatie. We nemen na de lunch ook tijd voor koffie en stilstaan. En ‘s avonds voor het slapengaan, vragen we aan elkaar ‘wat is je mooiste en moeilijkste moment’ om de dag af te sluiten en verstillen we door te ademen door ons hart.
(Elke)
Verstillen is niet perse een half uur mediteren. Het kan al in 3 seconden. Doe maar mee: Voel je voeten op de grond, je zitvlak op de stoel en je rug tegen de leuning. Door je te richten op je eigen lichaam, breng je je aandacht naar jezelf, je blik naar binnen. Even weg van de buitenwereld. Eens je je voeten, zitvlak en rug effectief voelt, kan je bewust gaan ademhalen. Want ademen is de essentie van het leven. Zonder adem stopt het leven.
Als je bij jezelf bent, kan je ook voelen: hoe is het met mij en wat heb ik nodig?
Voelen is een gave die wij als mens hebben gekregen. Jammer als we die tool niet of niet meer gebruiken. Daarom is verstilling zo belangrijk: om te kunnen voelen.
(Mischa)
In het gedicht van Sri Prem Baba springt het woord ‘bewustzijnsrevolutie’ er voor ons uit. Bewust zijn.
Het is een mindshift: stilstaan en met andere ogen zien. Voor de ontwikkeling van onze wereld focussen we teveel op de hardware, technologie, economie, wet- en regelgeving en te weinig op de software: hoe we denken, kijken en voelen.
(Elke)
Wijzelf zijn de software. Het is dus belangrijk om regelmatig stil te staan en te kiezen welke rol jij wil spelen. Dat is ook de kernboodschap die wij aan jullie willen meegeven: stilstaan en met andere ogen zien. Omdat, als we veranderen hoe we denken, kijken en voelen, veranderen we de wereld.
Of nog: als je je hart voelt, voel je of het klopt.