Ik zie jou

We zijn slaaf van het systeem hoor je vaak. En ‘ik wil wel veranderen, maar het systeem wil niet mee’. We leven momenteel in een tijd waar de systemen het van ons hebben overgenomen. De bureaucratie is zo complex geworden dat we door de bomen het bos niet meer zien. Maar wat we vergeten, is dat we zelf het systeem maken, en het systeem dus ook zelf kunnen veranderen.

Het systeemdenken is de erfenis van het Industriële tijdperk en dat heeft ons veel gebracht. Vooral welvaart. Maar het ging ten koste van wel-zijn.

Het systeem vereist dat mensen zich aanpassen

In de aflevering I See You van zijn podcast Akimbo legt Seth Godin haarfijn uit hoe dat zit en hoe elk van ons dat systeem kan doorprikken. Zelden hoorde ik iemand zo helder en met mooie, sprekende voorbeelden uitleggen wat er in essentie mis is met het systeem laten regeren. En dat in slechts 18 minuten.

Het hele idee van het industrialisme is alles beter, sneller en goedkoper te maken. Om dat te kunnen doen, vereist het systeem dat mensen zich aanpassen. Mensen zijn deel van het systeem: aan de lopende band in de bureaucratie, als consument.

De meeste mensen die voor een organisatie werken, willen dat andere mensen zich aanpassen. Je niet aanpassen zorgt voor chaos in het systeem. Dan ben je lastig en zijn ze je liever kwijt dan rijk.

School speelt een belangrijke rol in het ons tot een gemiddelde herleiden. In de vroege twintigste eeuw zei onderwijspionier en Stanford professor Ellwood Patterson Cubberley:

“Our schools are, in a sense, factories, in which the raw products (children) are to be shaped and fashioned into products to meet the various demands of life. The specifications for manufacturing come from the demands of twentieth-century civilization, and it is the business of the school to build its pupils according to the specifications laid down."

Het systeem dient het systeem

Systematiseren en standaardiseren maakt het mogelijk mensen te negeren. Hoewel het systeem bijna niemand dient, is het gemaakt om jou niet te hoeven zien.

Maar is dat niet wat we echt willen?

Gezien worden, gehoord worden, begrepen worden.

We willen behandeld worden met respect en waardigheid. We willen niet in een hokje passen. Als familielid, werknemer of klant, allemaal hunkeren we er naar gezien te worden.

Jij bent speciaal

Mensen zijn niet gemiddeld. Als het op mensen aankomt, is het gemiddelde een illusie. Jij bent speciaal, je mag gezien en gehoord worden. Zie anderen ook zoals ze zijn. Omarm dat niemand gemiddeld is.