Coronacrisis: wat het ons wil vertellen

"Het hier en nu is met een bedoeling tot stand gekomen. Het wil ons iets vertellen. De vraag is: wat wil je horen en wat doe je ermee?" Die zinsnede komt uit ons boek Disrupt Jezelf en is met het coronavirus meer dan ooit van toepassing.

Een virus, denk maar aan je computer, is een stukje code dat in staat is zichzelf te kopiëren. Eenmaal het je computer is binnengedrongen vernietigt het data. Dat is wat het coronavirus ook doet. 

Wat wil het virus dan vernietigen?

Het is in de eerste plaats verdrietig dat het virus heel wat mensen het leven kost. Dat lijkt op het eerste oog dan misschien ook hetgeen dat het virus wil vernietigen: ons. Maar als het virus een mens vernietigt, vernietigt het ook zichzelf. Zelfmoord is niet direct waar het virus op uit is. Nochtans is vernietiging wel waar het op uit is. Daar komen we later op terug.

Allereerst wil het virus dat we even tot stilstand komen om te ‘bezinnen’. In ons boek schrijven we dat er vaak eerst iets ergs moet gebeuren voordat je tot stilstand komt. Dat is met de lockdown wel heel letterlijk aan de hand: door corona is alles tot stilstand gekomen. Eerder was er, door de almaar voortrazende wereld geen tijd om op adem te komen. Wij niet, onze planeet niet. 

Kairos

Jaar na jaar vervroegt World Overshoot Day, de dag waarop we alle bronnen die de aarde op een jaar kan produceren hebben opgebruikt. Nu alles stilligt, komt ook Moeder Aarde even op adem. Het is wel nog af te wachten hoeveel dat echt goedmaakt: als je cumulatief naar Overshoot Day kijkt, waren we eind 2019 al de natuurlijke hulpbronnen van 2036 aan het gebruiken.

Tijd om te vertragen en stil te staan: dat is dus wat het virus ons heeft gegeven. Het heeft ons uit de ratrace, de rush van het dagelijks leven gehaald en kairostijd gegeven. Kairostijd is de tijd van het juiste moment. Kairos was in de Griekse mythologie de jongste en meest rebelse kleinzoon van Chronos. Waar opa Chronos de praktische tijd meet, wist Kairos voor verandering, inzicht en ommekeer te zorgen. 

Chaos

Laten we dus niet de fout maken door ‘straks’ zo snel mogelijk terug te keren naar de situatie van voor corona. En laten we wel wezen, toen stonden we er ook al niet zo florissant voor. Onze economie, maatschappij en machtsverhoudingen stonden al gigantisch onder druk. En nu, met de coronacrisis nog meer.

De chaos is compleet. Veroorzaakt door een klein virus dat als doel heeft de boel zodanig overhoop te gooien dat het oude denken en de manier waarop we bezig waren, vernietigd worden. Alsof het virus zoiets heeft van: ‘We hebben geprobeerd de mensen te bereiken door opwarming van de aarde, orkanen, smeltende ijskappen, bosbranden … . Als dat niet lukt, dan maar drastischere maatregelen: corona.'

Keerpunt

Vandaag wordt crisis vooral als een ‘gevaarlijke toestand van onevenwicht’ gezien. Terwijl de etymologische betekenis van het van oorsprong Griekse woord crisis ‘beslissen’ is. Van Dale legt het woord crisis uit als een ‘keerpunt’. 

Als je die twee betekenissen samenvoegt, is een crisis te definiëren als een ‘beslissend keerpunt’. Het is het moment van de waarheid, het uur U om knopen door te hakken en beslissingen te nemen die verregaande impact hebben op de toekomst.

Wel, dat moment van de waarheid is aangebroken. De ruimte die het coronavirus nu schept, is even een stapje terug nemen en vanop een afstand kijken naar wat echt van waarde is en wat nodig is om ervoor te zorgen dat we evolueren naar een economie en samenleving die beter is voor iedereen: mens, aarde en al wat leeft op onze planeet.

Mens-waardigheid

En zie daar het licht. Want ondanks het verdriet, angst en chaos, zien we in deze tijd van corona heel wat initiatieven opduiken waarbij mensen elkaar helpen, zorgdragen voor elkaar, elkaar vanop een afstand toezwaaien, applaudisseren … Fantastisch! 

Die warmte, gezelligheid, zorg, eenvoud, tijd, kwaliteit, afhankelijkheid, veiligheid … Dat is mens-waardigheid. We willen dat mensen zichzelf en elkaar weer gaan zien als mens, als ‘human being’ in plaats van ‘human doing’. Dat is wat er nodig is in het nieuwe economisch, sociaal systeem dat er nu onherroepelijk gaat komen. Dat is wat het coronavirus ons wil vertellen. 

Willen we dat niet horen, dan wacht er een volgende crisis, omdat ‘wie niet horen wil, moet voelen’.


Disrupt jezelf

Steeds meer mensen voelen dat het anders moet of worden zelfs door hun lichaam of geest gedwongen te veranderen. Dat is niet toevallig. Nee, het hier en nu is met een bedoeling tot stand gekomen. Het wil ons iets vertellen. Een nieuw paradigma begint met een bewustzijnsrevolutie. Ons boek Disrupt jezelf knipt het licht aan in je hoofd door je met een totaalbeleving in woord en beeld de verandering van tijdperk te laten  zien, begrijpen en mee-maken. 

Zo’n boek dat je werkelijk een reis voorschotelt in deze tijd die schreeuwt om die stap naar voren te maken.
— Ron van Es